Forum SEA

Od jakiegoś czasu zastanawiam się nad aseksualnością w literaturze. Aseksualnością nienazwaną, bez etykiety, będącą sposobem bycia, myślenia i funkcjonowania bohaterów literackich.
Wiele jest postaci, które do seksu mają restrykcyjny stosunek z racji wychowania, środowiska życia albo seksualnych lub psychicznych zaburzeń. Wiele jest także bohaterów (a raczej bohaterek), które od seksu stronią, boją się go, uciekają przed nim z powodu dawnych urazów, pamięci o molestowaniu, gwałcie. Wreszcie, wiele jest postaci, które współżycia podjąć nie mogą z powodu chorób lub wypadków albo podjętych zobowiązań (celibat). Ale postaci aseksualnych, zdaje się, jest bardzo niewiele. Mnie przyszły na myśl dwie: Piękna Remedios ze Stu Lat Samotności Marqueza i Michel z Cząstek Elementarnych Houellebecqa. Czy przychodzą Wam do głowy jakieś jeszcze?

Jakub Collin (Vautrin) z Ojca Goriot był specyficzną postacią z tego co pamiętam. Chyba był podejrzewany o homoseksualizm. Miał specyficzne podejście do relacji międzyludzkich.

Poza tym temat nie przypominam sobie bohaterów, którzy zostaliby opisani jako aseksualni. Mogę za to wymienić dziesiątki bohaterów, którzy mogliby być posądzeni o aseksualizm, ale byłyby to spekulacje, ponieważ występują w dziełach, które nie zajmują się relacjami damko-męskimi, damsko-damskimi i męsko-meskimi (wielu bohaterów kryminałów, a nawet powieści przygodowych czy sci-fi). Inna sprawa, że niewielu też w literaturze spotkałem homoseksualistów (biseksualistów - mnóstwo).

Na anglojęzycznym forum utworzono listę takich aseksualnych bohaterów literackich. Z tym, że dotyczy ona wyłącznie literatury z kręgu anglojęzycznego. Podkreślony tytuł powieści, następnie podany autor, a w nawiasie okrągłym imię i nazwisko aseksualnego protagonisty:

A Clergyman's Daughter by George Orwell (Dorothy Hare)
Carrie Pilby by Caren Lissner (Carrie Pilby)
Case Histories: A Novel by Kate Atkinson (Amelia, Philip)
Crampton Hodnet by Barbara Pym (Barbara Bird)
Geek Love by Kathrine Dunn (Miss Lick)
Herland by Charlotte Perkins Stetson Gilman (the women)
July, July by Tim O'Brien (Marla Dempsey)
Lily White by Susan Isaacs (main characters lead asexual relationship)
Namedropper: A Novel by Emma Forest (Viva Cohen?)
Pygmalion by George Bernard Shaw (Prof. Higgins, possibly celibate)
Sherlock Holmes Mysteries by Sir Arthur Conan Doyle (Sherlock Holmes)
The Bachelor Brothers' Bed and Breakfast by Bill Richardson (Virgil)
The Bone People by Keri Hulme (Kerewin Holmes)
The Book of Disquiet by Fernando Pessoa (Bernardo Soares)
The World According to Garp by John Irving (Jenny Fields)
The Wrong Boy by Willy Russell (Raymond Marks)
Tom Jones by Henry Fielding (Blifil)
Turing Hopper Mysteries: You've Got Murder, Click Here for Murder, Access Denied, Delete All Suspects, by Donna Andrews (Turing Hopper)

Dziękuję Urtiko, większości książek które podałaś nie czytałam, postaram się to nadrobić.
Profesora Higgins, ja odbierałam jako osobę żyjącą w celibacie, tak jak zostało to zaznaczone. Wydaje mi się, że jego relacja z Elizą była bardzo seksualna- tyle, że ta seksualność została stłumiona i skompensowana.
Sherlock Holmes faktycznie pasuje mi do obrazu osoby aseksualnej, wcześnie nie wpadłam na ten trop i nie skojarzyłam ze sobą faktów. Podobnie jak w przypadku Blifila.
Mocno dyskusyjna jest dla mnie natomiast aseksualność Jenny Fields, ja widziałabym ją bardziej jako osobę queerową albo może nawet transgenderową(?).
Świat wszak nie kończy się na literaturze anglojęzycznej. Szukam pilnie aseksualnych wątków w literaturze polskiej- czyżby nic nie było?

Jak dla mnie to postać pasterki Zosi z II części Dziadów Mickiewicza jest aseksualna, to taki literacki opis aseksualizmu aromantycznego w połączeniu z wrednym charakterem na dodatek. Już dawno miałam o tym napisać w nowym temacie, a tu znalazł się odpowiedni wątek.

"DZIEWCZYNA

Tu niegdyś w wiosny poranki
Najpiękniejsza z tego sioła,
Zosia pasając baranki
Skacze i śpiewa wesoła.
La la la la.

Oleś za gołąbków parę
Chciał raz pocałować w usta;
Lecz i prośbę, i ofiarę
Wyśmiała dziewczyna pusta.
La la la la.

Józio dał wstążkę pasterce,
Antoś oddał swoje serce;
Lecz i z Józia, i z Antosia
Śmieje się pierzchliwa Zosia.
La la la la.

Tak, Zosią byłam, dziewczyną z tej wioski,
Imię moje u was głośne,
Że chociaż piękna, nie chciałam zamęścia
I dziewiętnastą przeigrawszy wiosnę,
Umarłam nie znając troski
Ani prawdziwego szczęścia.
Żyłam na świecie; lecz, ach! nie dla świata!
Myśl moja, nazbyt skrzydlata,
Nigdy na ziemskiej nie spoczęła błoni.
Za lekkim zefirkiem goni,
Za muszką, za kraśnym wiankiem,
Za motylkiem, za barankiem;
Ale nigdy za kochankiem.
Pieśni i fletów słuchałam rada:
Często, kiedy sama pasę,
Do tych pasterzy goniłam stada,
Którzy mą wielbili krasę;
Lecz żadnego nie kochałam."

Wpadła mi na myśl jeszcze jedna postać aseksualna z kręgu literatury anglojęzycznej: Esmeralda Weatherwax, najpotężniejsza czarownica Świata Dysku Terrego Pratchetta.

To jest ta bohaterka, którą poznajemy w 3 części? Czemu uważasz, że jest aską?

Esmeralda Weatherwax zwana Babcią pojawia się po raz pierwszy chyba w Równoumagnicznieniu, później wraca jeszcze w kliku tomach.

To postać będąca poza seksualnością. Jest dziewicą (biegała naprawdę bardzo szybko, jak tłumaczy Niania Ogg Nadrektorowi Niewidocznego Uniwersytetu, byłemu adoratorowi Esme, nigdy nie mógł biedak jej dogonić), seksualność i erotykę traktuje bez niechęci, ze swoistym pobłażaniem. Sporządza magiczne afrodyzjaki i udziela "dobrych rad" zawiedzionym mężatkom ewidentnie traktując seks jako wartość ale zupełnie nie będąc nim osobiście zainteresowana.
Introwertywna, preferująca samotność, niezręczna w sytuacjach towarzyskich ale bardzo mocno zorientowana na dobro społeczności, zbiorowości. Niechętna swojej cielesności. Ma jedną ukrytą namiętność, władzę.

Wydaje mi się, że kolejny słynny detektyw, Hercule Poirot też był asem.

*Sheldon Cooper - bohater amerykańskiego serialu komediowego The Bing Bang Theory ( Teoria wielkiego podrywu).

* Hannibal Lecter – jeden z głównych bohaterów powieści Thomasa Harrisa Czerwony smok, Milczenie owiec, Hannibal i Hannibal – po drugiej stronie maski oraz główny bohater filmów pod tymi samymi tytułami opartymi na powieściach.

Takie kolejne propozycje aseksualnych bohaterów padły na pewnym forum. Osobiście nie oglądałam ani nie czytałam, więc trudno mi się do tego ustosunkować; kto zna niech sam oceni.

Jean Christophe Grange "Kamienny krąg" - postać Diany Thiberge

Muszę tu wtrącić, że wymieniony wcześniej Hannibal Lecter nie był aseksualny. Kto czytał "Hannibala", ten wie. On po prostu potrafił znieść bardzo długie okresy abstynencji seksualnej, a pożądanie fizyczne było u niego ściśle połączone z emocjonalnym.

Przyznać muszę, że w literaturze nie spotkałem się w ogóle z postacią aseksualną, nie licząc Jenny Fields ze "Świata według Garpa", ale ona była raczej antyseksualna.

Ronald Niedermann z "Dziewczyny, która igrała z ogniem" Stiega Larssona:

Chociaż Niedermann nie robi tego z dziewczynami. Ale nie jest pedziem. Po prostu w ogóle nie uprawia seksu.

Facet jest mordercą obdarzonym wielką siłą, ale nie do końca zdrowym umysłem, więc niezbyt pozytywny to przykład

Ja jestem wielką fanką powieści Agaty Christie. Uwielbiam jej kryminały.
Nie wiem, czy teza o aseksualności Poirota nie jest troszeczkę dorabianiem ideologii ( bez urazy dla kogoś). Tak naprawdę to nic nie wiemy o seksualności Poirota, gdyż nie jest to istotne dla powieści w których on występuje- liczy się głównie wątek kryminalny i poznawanie podejrzanych, więc nie ma za bardzo miejsca na coś innego ( te powiesci nie sa długie ani rozbudowane i musi nastąpic pewna kondensacja tresci, uproszczenia itd). I w sumie dobrze, gdyż wątki miłosne, które czasem się pojawiały w innych książkach Christie, nie były jak dla mnie zbyt udane i trochę psuły całość.
Zdecydowanie lepsze i ciekawsze są wątki kryminalne, zatem dobrze, że wątki uczuciowe są raczej pomijane.
Po prostu w ksiazkach Christie nie ma za bardzo mowy o życiu uczuciowym Poirota, co nie znaczy, że na 100% takiego nie posiadał . Z tego, co pamiętam, to był kiedyś nawet mocno zafascynowany pewną Rosjanką, fałszywą hrabiną, która pojawiała się parę razy w różnych opowiadaniach, ale nic z tego nie wyszło.

Konwencja tego gatunku wymagała takiego bohatera literackiego. W Końcu liczyło się rozwikłanie zagadki, a nie zgłębianie uczuć i relacji damsko- męskich, i myślę, że to stąd taka kreacja głównej postaci.

Uwielbiam Poirota! A co sądzisz o pannie Marple? Moim zdaniem, też można ją wpisać w aseksualność.